Na het succesvolle Rembrandtjaar heeft Leiden in 2020 opnieuw een grote herdenking op het programma staan. Het is dit jaar namelijk precies 400 jaar geleden dat de pilgrims Leiden verlieten en op het schip de Mayflower naar Amerika vertrokken. Het verhaal van de Mayflower wordt in de Amerikaanse geschiedenis gezien als de eerste Europese kolonisatie van de latere Verenigde Staten. De pilgrims kwamen als geloofsvluchtelingen uit Engeland naar Leiden en bleven hier maar twaalf jaar. Toch hebben veel Amerikanen dus Leidse roots.
Robbert van Cleef in gesprek met Michaël Roumen en Marlijn Kok over het Pilgrimjaar Leiden.
Ze zijn al vier jaar bezig met de voorbereidingen van het Pilgrimjaar, Michaël Roumen en Marlijn Kok. Ze doen dat samen met Erfgoed Leiden en omstreken, Museum De Lakenhal, Leiden Marketing en Pieterskerk Leiden en dat heet dan Leiden400. Samen met mensen in Engeland en in de VS hebben ze nagedacht hoe ze deze herdenking het beste kunnen vormgeven.
“Het is in de eerste plaats een unieke herdenking omdat het onze lokale geschiedenis verbindt met zo’n wereldberoemd verhaal”, zegt Roumen. “Op het moment dat de pilgrims hier zitten gebeurt er veel in Leiden: Rembrandt loopt er rond, Clusius kweekt de eerste tulpen en de universiteit is net opgericht. Dus we hebben hier een heel bijzonder hoofdstuk in dat wereldberoemde verhaal.”
Parallellen met moderne tijd
Daarnaast zijn er parallellen te trekken met bijvoorbeeld de huidige vluchtelingenproblematiek. “Het is daarom ook een relevante herdenking omdat we bij de pilgrims ook te maken hebben met thema’s als migratie, tolerantie en onderdrukking. Je hoeft de TV maar aan te zetten en het gaat er nog steeds over. Dus we kunnen ook wat leren van het verhaal van de pilgrims.”
Beide organisatoren benadrukken dat er voor het eerst wordt stilgestaan bij de desastreuze gevolgen van de kolonisatie van Amerika voor de oorspronkelijke bevolking. “En daarom zijn zij ook betrokken bij het vormgeven van het programma.”
“We proberen het Leidse hoofdstuk in het verhaal van de Mayflower wat meer bekendheid te geven”, zegt Marlijn Kok. “In de eerste plaats voor de Leidenaren, maar ook voor de Amerikanen.” Roumen vult aan: “Uiteindelijk stammen 25 miljoen Amerikanen af van de pilgrims, waaronder negen presidenten. Maar het Leidse deel van het verhaal is bij veel Amerikanen onbekend dus daar is voor ons nog veel te winnen.”
“Geen massatoerisme”
Dat de herdenking veel Amerikanen interesseert is inmiddels wel duidelijk. Amerikaanse media hebben belangstelling voor het verhaal en er worden ook pilgrimreizen aangeboden door reisorganisaties. “We mikken niet op het massatoerisme, maar er zijn wel groepen Amerikanen die veel belangstelling hebben voor hun eigen Europese familiegeschiedenis”, weet Roumen.
En die kunnen als ze naar Leiden komen bijvoorbeeld naar de zogenaamde Ancestor Booth van Erfgoed Leiden. “Daar kunnen ze op zoek gaan naar hun voorouders in het archief”, zegt Kok. “Ze kunnen daar ook echt documenten in hun handen houden van hun voorouders. Dat levert ontroerende scènes op want zoiets betekent heel veel voor Amerikanen.”
Het komende jaar staat in Leiden bol van allerlei evenementen, rondleidingen en exposities rond de pilgrims. Een compleet overzicht daarvan is te vinden op www.leiden400.nl.
12 reacties
-
Ingeborg Mol op
-
Gon NY op
-
Ellen op
-
Sjaak op
-
Dirk A. van Ulden op
-
R. Dentener op
-
Piet Pekelharing op
-
RD op
-
Piet Pekelharing op
-
Ellen op
-
R. Dentener op
-
Emile op
Op dit moment werken we hard aan de lancering van een nieuwe website. Daarom is het tot vrijdag 20 maart 17:00 niet mogelijk om te reageren op berichten. Op onze nieuwe site voorzien we uiteraard weer in de mogelijkheid om te reageren, kijk daarvoor vanaf vrijdagmiddag 17:00 op Sleutelstad.nl. Tot dan!Jean Hromatka Nightingale to share in The ASH group!
Gertjan Nell
De Pilgrims stichtten de tweede kolonie. De eerste was Jamestown (van het Pocahontas- verhaal).
Het worden weer top dagen voor Hoppezak.
Wat een gezeur zeg van de negatieve eigenschappen die de toekomstige Amerikanen hadden geleerd en wel van de Nederlanders, de Engelsen en de Spanjaarden. Onderdrukking, uitroeing, ziekte verspreiding, enz. in Zuid en Centraal Amerika, Afrika en bijna alle landen in Azie was nu eenmaal business as usual in die tijd. Survival of the fittest. Was de Gengis Khan soms liever?
En Ellen heeft gelijk. er waren al eerdere nederzettingen in Noord Amerika. Er is zelfs bewijs dat de Vikings hier al eerder waren toen Groenland nog groen was en voor dat Greta werd geboren.
Leif Eriksson kwam niet als kolonisator en het bewijs van die nederzettingen is nogal dubieus, al is het alleen maar omdat de informatie voortkomt uit Noordse sagen of verhalen doorgegeven middels overlevering.
Dubieus? Er zijn overblijfselen van een Vikingnederzetting op New Foundland gevonden.
Bovenal blijf ik van mening dat de Republiek der 7 Verenigde Nederlanden hersteld dient te worden.
Newfoundland behoort tot Canada.
Dat is dus ook Noord-Amerika.
De vikingen waren er eerder. Alleen: ze gingen weer weg. De Engelsen bleven. Hoe je tegen die kolonisatie aankijkt wordt helemaal bepaald door wie je bent: native American of Amerikaan van Engelse (al of niet Pilgrim) afstamming. Ik vind het goed dat aan beide aandacht wordt besteed, dat is niet altijd zo geweest.
@PP: “Dat is dus ook Noord-Amerika”(…)
—
Ja, maar het gaat hier over de nakomelingen van de Pilgrim Fathers, die hier in Leiden in de archieven op zoek kunnen naar documentatie over hun verre voorvaderen. En dus niet over de Vikingen, die voor de ontstaansgeschiedenis van de VS als toevallige voorbijganger totaal irrelevant zijn. Overigens, zo zuiver op de graat waren die puriteinen niet. In 1692 presteerden ze het om in Salem (het huidige Danvers) heksenprocessen te houden en onterecht onschuldige burgers terecht te stellen. Het heeft nog tot 1954 (!) geduurd, voordat er voor de nakomelingen van de slachtoffers van deze volksterechtstellingen eerherstel en genoegdoening plaatsvond. https://www.history.com/topics/colonial-america/salem-witch-trials
Die Pilgrim Fathers zijn voorvaderen van twee Amerikaanse presidenten: Bush en Obama. Daarom alleen al is er vanuit de USA veel belangstelling voor deze orthodox christelijke groep.