Laatste nieuws
Sleutelstad.nl
U bent bij:»»»»“Windowshopping in de Haarlemmerstraat, met lege handen en een lege portemonnee”
Jutta Kuipers en Hans Reijnders. (Foto: Gerry van Bakel).

“Windowshopping in de Haarlemmerstraat, met lege handen en een lege portemonnee”

26
Leiden, Leiden, Maatschappij, Politiek

Als Jutta Kuipers in deze feestmaand door de Haarlemmerstraat loopt kan ze alleen maar kijken. De mooie zeepjes die ze vroeger kocht, kan ze zich nu niet meer veroorloven. Jutta zit in de schuldsanering en komt rond van 70 euro per week. Hans Reijnders verbaast zich erover dat ‘zijn’ Voedselbank waar hij zich elke week met hart en ziel voor inzet nog steeds zo nodig. En wethouder Marleen Damen, verantwoordelijk voor onder andere het armoedebeleid in de stad wil de voorzieningen zo laagdrempelig mogelijk maken en blijft herhalen: ga praten met de mensen van het Sociaal wijkteam. “Je kunt er zo binnenlopen.“ Andy Clark en Gerry van Bakel gingen de afgelopen maanden op onderzoek uit naar armoede in Leiden voor de podcastserie Geen rooie cent.


Laatste aflevering van de podcastserie over armoede in Leiden ‘Geen rooie cent’ van Andy Clark en Gerry van Bakel.

In de laatste aflevering van ‘Geen rooie cent’ maken we de balans op. Het nieuwe armoedebeleid Meedoen door maatwerk dat op 1 juli is ingevoerd neemt afstand van generieke maatregelen zoals de declaratieregeling en zet in op specifieke oplossingen voor mensen die in armoede leven en een stap vooruit willen zetten met het maatwerkbudget voor de Sociale Wijkteams en Jeugd en gezinsteams. De gemeenteraad heeft er bovendien een doelstelling bij gezet: de raad wil dat het aantal mensen dat langdurig onder de armoedegrens leeft met 25% gaat afnemen. Wethouder Damen noemt dat een mooie ambitie. De vraag is of het allemaal gaat lukken. Want rondom de invoering van het nieuwe beleid wisselen de financiële tegenvallers zich in hoog tempo af. De gemeente krijgt minder geld voor het Sociaal Domein van de rijksoverheid dan gedacht. Binnen dat domein valt bijvoorbeeld ook de Jeugdzorg en de Wmo die mensen allerlei praktische ondersteuning biedt om zelfstandig te blijven wonen. Allebei sectoren waar de kosten ook oplopen.

Bezuinigingen
Aan wethouder Damen de ondankbare taak om te gaan bezuinigen op het Sociaal Domein. De coalitie heeft bij de start van dit college in 2018 bovendien een zogenaamd hek om het Sociaal Domein gezet in de begroting. Dat was eigenlijk bedoeld om te voorkomen dat geld dat (tijdelijk) over was niet zou wegvloeien naar andere taken van de gemeente. Maar dat betekent nu ook dat er ook geen extra geld naar toe kan nu er tekorten optreden. In de raad werd gepleit voor het weghalen van het hek (door de SP) of om het te vervangen door een sluis (door de ChristenUnie) om het toch mogelijk te maken extra geld naar het Sociaal Domein over te maken, maar die ideeën kregen geen meerderheid. Het Sociaal Domein beslaat ongeveer een derde van de gemeentelijk begroting en er gaat per jaar 180 miljoen in om.

Terug naar het armoedebeleid. Vorige maand heeft de raad ingestemd met een aantal bezuinigingsvoorstellen. Wethouder Damen zegt daarover dat ze zich realiseert dat het mensen in hun portemonnee raakt. Maar ze wil graag benadrukken dat Leiden een sociale stad is en blijft en dat het nieuwe beleid kansen biedt.

Voor mensen de op of onder het minimum zitten maken kleine bedragen een groot verschil. De afgeschafte declaratieregeling was een van de meest gebruikte voorzieningen in het armoedebeleid. Iedereen die tot 120% van de bijstandsnorm verdiende, had recht op maximaal 210 euro per jaar. Marloes van der Poel van het Sociaal Wijkteam in de Merenwijk vertelt in aflevering #5 dat zij van veel cliënten hoort dat ze niet begrijpen dat die regeling is afgeschaft. “Mensen gebruikten het inderdaad veel om telefoonrekeningen en internet van te betalen, of een nieuwe fiets of een deel van een nieuwe computer. Ze begrepen niet dat ze dat geld niet meer zouden krijgen omdat zij het juist zo hard nodig hebben. Sommigen zeiden ook, ik heb maar de helft gehad wanneer krijg ik de rest.”

De tekorten op de begroting van het Sociaal Domein noopten de gemeente om in september al aan te kondigen dat de gemeentelijke bijdrage aan de aanvullende zorgverzekering verlaagd zou worden. Geschat wordt dat het mensen 15 tot 30 euro per maand gaat schelen. Verder krijgen mensen die langdurig in armoede leven een individuele inkomenstoeslag. Voorheen al na drie jaar, nu is dat verlengd naar vijf jaar. Om voor deze toeslag in aanmerking te komen mag je slechts 100% van de bijstandsnorm aan inkomsten hebben.

En dan was er ook nog een pijnlijke rekenfout gemaakt en heeft wethouder Damen de komende jaren nog minder speelruimte binnen het Sociaal Domein omdat er 3,8 miljoen euro minder beschikbaar is. De voorgestelde bezuiniging op de gemeentelijke zorgtoeslag voor chronisch zieken en gehandicapten is voorlopig geschrapt.

Gelijkwaardig bestaan
Hans Reijnders, klantencoördinator bij de Leidse Voedselbank, vindt dat de overheid tekorten op de begroting niet moet afwentelen op de mensen onderaan de ladder. “Wat voor tekorten er ook zijn en wat voor fouten er worden gemaakt ik vind dat iedereen recht heeft op een gelijkwaardig en menselijk bestaan. En als de overheid foutjes maakt, moet de overheid ook maar op de blaren zitten.”

Hij pleit er ook voor om mensen niet teveel op te jagen. “Als iemand een uitkering heeft en eigenlijk niet meer kan werken, laat diegene dan met rust. Ik zie mensen die daar vrede mee hebben. Ze weten dat het vetpot is, maar doen het ermee. Laat die mensen dan ook met rust. Zie het als een soort basisinkomen.” En alhoewel Hans eigenlijk vindt dat de Voedselbank er niet zou moeten zijn, hoopt hij meer klanten aan te trekken. “Ik weet dat er nog heel veel mensen in Leiden zijn die onze hulp nodig hebben.” In aflevering #4 vertelde Marieke dat ze zich aanvankelijk schaamde dat ze een beroep op de Voedselbank moest doen. “Ik was bang bekenden tegen te komen als ik met die tassen de Voedselbank uitkwam.” En Marieke is daar niet de enige in. Ook Jutta kent mensen die niet naar de Voedselbank komen. Sommige omdat ze net een paar tientjes boven de grens zitten.

Jutta en velen met haar missen de Stichting Leiden Helpt, een soort kledingbank waar mensen gratis konden komen winkelen. De startsubsidie van de gemeente liep af en het was de stichting niet gelukt elders financiering te vinden of onderdak. Eind september sloot Leiden Helpt definitief. Jutta: “Als ik door de Haarlemmerstraat loop en ik zie al die vrolijke mensen met vrolijke tasjes met spullen die ze gekocht hebben dan voel ik het wel. Als ik dan blijf staan voor de Hunkemöller, kan ik alleen maar denken: dat is niet voor mij. Mijn handen zijn leeg, mijn portemonnee is leeg. Ik kan alleen aan ‘windowshopping’ doen. Daarom was ik zo blij met Leiden Helpt. Daar kon ik wel winkelen.”

Brede steun
Het maatwerkbudget waarmee de Sociale Wijkteams en de Jeugd en Gezinsteams mensen uit de brand kunnen helpen, kan op zichzelf op brede steun rekenen. Jeannette Vader, directeur van de Sociale Wijkteams Leiden, ziet het als een mooi extra instrument. En hulpverleners als Marloes van der Poel en Edwin Stenneke (schuldhulpverlener bij de Stadsbank) kunnen zo een aantal voorbeelden oplepelen waarbij het echt heel handig is dat je als hulpverlener snel kan ingrijpen. Bijvoorbeeld dat iemand een rijbewijs halen dat hem meer kans biedt op een baan, of leerlingenvervoer voor een kind met een beperking waardoor zijn ouders meer uren kunnen gaan werken of een computer voor een vrouw die ineens zonder zat toen haar zoon het huis uitging. Zij vertellen er uitgebreid over in aflevering #5 van de Geen rooie cent-podcast.

Willekeur
Maar er is ook kritiek. De SP is bang dat het willekeur in de hand werkt en dat niet iedereen geholpen kan worden. Ook Marloes van der Poel vraagt zich af of iedereen die het nodig heeft ook gezien wordt. Hans Reijnders pleit voor het inzetten van veel meer menskracht om minima te bereiken. Wethouder Marleen Damen zegt dat de gemeente alles op alles zet om het zo laagdrempelig mogelijk te maken. De Sociale Wijkteams zitten door de hele stad. “Je kunt er zo naartoe en een afspraak maken en vaak kun je dan heel snel bij iemand van het Sociaal Wijkteam terecht. We hebben ook ‘Een goede buur’, inloopochtenden in de wijken waar vrijwilligers zitten waar je mee kunt praten, een kopje koffie drinken en daar zitten ook mensen van het Sociaal Wijkteam bij, echt heel laagdrempelig.”

Dit is de laatste aflevering van de podcastserie Geen rooie cent. Deze serie kwam tot stand dankzij een bijdrage van het Leids Mediafonds. Eerdere afleveringen verschenen op 25 september, 9 oktober, 25 oktober, 6 november en 20 november op Sleutelstad.nl.
Je kunt de podcasts hieronder terugluisteren.

Andy Clark en Gerry van Bakel maakten een podcastserie over armoede in Leiden.

 

Delen

26 reacties

  3. Ron Flippo op

    Graag hadden wij al deze mensen nog geholpen, nu zie je dat wij echt nodig zijn maar helaas te laat. Ondanks alles wens ik een ieder fijne feestdagen toe en hoop dat er volgend jaar iemand opstaat en start met een gelijke stichting zoals wij hadden.
    Ron

  4. Ellen op

    Goede serie over een treurig stemmend onderwerp, complimenten aan makers Gerry en Andy.

  5. Een Leids burger op

    ¨Maar ze (= ´t Demoontje van de Partij voor de Afbraak) wil graag benadrukken dat Leiden een sociale stad is en blijft en dat het nieuwe beleid kansen biedt.¨
    Welke kansen dan?
    En wat zegt ze verder:¨Wethouder Marleen Damen zegt dat de gemeente alles op alles zet om het zo laagdrempelig mogelijk te maken. De Sociale Wijkteams zitten door de hele stad. e kunt er zo naartoe en een afspraak maken en vaak kun je dan heel snel bij iemand van het Sociaal Wijkteam terecht.¨
    zie echter hoe het in de praktijk gaat, zoals te verwachten was……..
    https://sleutelstad.nl/2019/11/20/sociale-wijkteams-wij-zijn-hulpverleners-en-geen-geldloket/#comment-308892

  7. Desiree op

    En dit zegt de NOS !! Jaja, ons ‘links’ college gaat nu de landelijke aandacht trekken met haar extreem rechtse beleid!!

    https://nos.nl/artikel/2311489-gemeentepolis-voor-mensen-met-laag-inkomen-duurder.html

    “De verschillen tussen de gemeentes zijn enorm”, stelt Ruys. Zo gaat de collectieve zorgverzekering voor de minima volgend jaar in Leiden zo’n 180 euro meer kosten terwijl in Utrecht de minima bijna 40 euro minder gaan betalen, blijkt uit het onderzoek.”

    En vergeet niet dat het een KEUZE is van deze zichzelf links noemende verraders!
    Het geld is namelijk helemaal niet op maar PvdA, Groen ‘Links’ en D66 in Leiden besteden het liever aan hun moderne hobby’s als ‘bamboe verkeersborden’ en ‘klimaat adaptieve voetbalvelden’ !!
    Het is nu links om de prioriteit bij bomen en vlinders te leggen boven mensen….

    • JaapdeVries op

      “De verschillen tussen de gemeentes zijn enorm”, stelt Ruys. Zo gaat de collectieve zorgverzekering voor de minima volgend jaar in Leiden zo’n 180 euro meer kosten terwijl in Utrecht de minima bijna 40 euro minder gaan betalen, blijkt uit het onderzoek.”

      Om het even in perspectief te plaatsen. Die van Utrecht kost volgend jaar minimaal €131.24, in Leiden zijn de minima ‘slechts’ €127.83 kwijt…

      https://www.gezondverzekerd.nl/gemeente/leiden/#!/pakketten
      https://www.gezondverzekerd.nl/gemeente/utrecht/#!/pakketten

        • René Dentener op

          JAAPDEVRIES, goed vergelijken blijkt dus des te meer noodzakelijk. Er zitten in de pakketten vaak voorzieningen waarvan je zelden of nooit gebruik zult maken. Voorts heeft het Radar Testpanel onderzocht in hoeverre collectiviteitskortingen daadwerkelijk een korting behelzen. In een aantal gevallen is nu gebleken, dat verzekeraars eerst de premies voor zo’n collectieve zorgverzekering verhoogden om vervolgens de spreekwoordelijke sigaar uit eigen doos als collectiviteitskorting voor te stellen aan de verzekerde. Een kwalijke zaak, want dan kun je net zo goed een individuele polis aangaan en kijken wat je nodig hebt. Krijgt Bruins dan toch gelijk? https://radar.avrotros.nl/testpanel/uitslagen/item/collectief-verzekerde-betaalt-maandelijks-10-euro-zorgpremie-meer/

      • Desiree op

        Jaap dat klopt niet. Dat betaal ik nu.
        Ik ga per Januari 144 euro betalen doordat PvdA Marleen dit gedaan heeft.
        Je bent uitgenodigd om mijn papieren in te zien.

        • Freek vdB op

          Niet één persoon maar een meerderheid in de gemeenteraad heeft het gedaan. Die heeft namelijk ingestemd met de bezuinigingsvoorstellen van het college van B&W in twee fasen (minimabeleidsplan en begroting)
          De maximale korting die wordt gegeven op een collectieve zorgverzekering wordt in 2020 teruggeschroefd van 10 naar 5 procent. Dat heeft de gemeenteraad niet gedaan, het is namelijk een landelijke wijziging. Vermoedelijk zal die korting op termijn helemaal verdwijnen. Dat zou terecht zijn, want korting voor de een betekent verhoging voor de ander.
          Het enige wat de gemeente dan nog kan doen is het aanbieden van een goedkopere of gratis aanvullende verzekering voor mensen met een laag inkomen en een ruimhartige voorziening voor mensen met langdurig hoge zorgkosten die buiten de verzekering vallen. Dat de gemeente daar op bezuinigt is schandalig.

  8. JaapdeVries op

    Ik geloof uw goede intenties meteen, maar weet u zeker dat u niet de top variant heeft?(waar zelfs €500,- voor kwakzalverij beschikbaar is, dat is pas verspilling en zorgt voor een hogere premie) Er staat toch echt 2020. Heeft u ook gezien dat de gemeentelijke bijdragen in Leiden groter zijn dan die in Utrecht en menig andere gemeente?

    Nogmaals, ik geloof zeker dat het voor u – net als voor de rest van Nederland – omhoog gaat, maar het lijkt toch echt te kloppen. De bedragen die worden genoemd zijn hetzelfde als in dit overzicht van de wijzigingen die gemeenten doorvoeren. https://www.zorgwijzer.nl/zorgverzekering-2020/in-deze-gemeenten-wordt-gekort-op-zorgverzekering-voor-minima
    Én komen overeen met de gegevens van de Zorgkiezer, waar ook het NOS-artikel waarna u verwijst op zijn gebaseerd. https://blog.zorgkiezer.nl/laatste-nieuws/grote-verschillen-tussen-gemeentepolissen-minima/

    Leiden behoort daarmee tot de lage middenmoot, in ieder geval zeker niet tot de duurste gemeenten. Maar het zou dus nog een stuk goedkoper kunnen als Zorg en Zekerheid de wetenschap boven de commerciële motieven laat prevaleren en stopt met het vergoeden van kwakzalverij.

    • Desiree op

      Jaap, ik ga nooit naar homeopaten ofzo maar je gaat toch niet beweren dat een bezuiniging op de aanvulling op de zorg voor de MINIMA die als zodanig wordt benoemd door dit college en door krant, zorgkiezer en landelijke media, voor iedereen geldt?
      Nee, die geldt en raakt enkel de MINIMA.
      Maar als jij de feiten beter kent dan de NOS en de zorgkiezer, ben ik uitgepraat.

      Minima in Leiderdorp krijgen vanaf dit jaar ook 400 tot 540 euro netto meer dan in Leiden!
      Met nota bene een rechts college!!
      Dat is 180 euro aanvulling zorgkosten en 210 euro minimabeleid dat dit zgn linkse college van Leiden jaarlijks kort op de armsten van Leiden.
      Nooit gebeurd tijdens de crisis of onder de VVD!

      Dat is de wereld op zijn kop!

      • Jaapdevries op

        Ik beweer toch ook nergens dat Leiden niet bezuinigt. En ik ben het zeker ‘eens’ met NOS en Zorgkiezer, voor zover je het eens kan zijn met vrij feitelijke informatie. Ik reageer slechts op de moord en brand toon alsof dit college, en mevrouw Damen in het bijzonder, de vertegenwoordigers van Satan op aarde zijn en Leiden een verschrikkelijk rechts beleid heeft. U haalt zelf Utrecht als voorbeeld aan, maar feitelijk betalen de minima in Utrecht meer voor hun zorgverzekering. Dat de gemeente meer korting biedt dan vorig jaar is goed voor de Utrechtse minima, maar per saldo kan je als het om de zorgverzekering gaat beter in Leiden vertoeven.

        • Desiree op

          Ik haal Utrecht niet aan maar dat doet de zorgkiezer en de NOS… lees nu nog eens de link die ik toegevoegd heb en deze keer goed.
          Dat is dus ook volgens u ‘vrij feitelijke informatie’…

          https://nos.nl/artikel/2311489-gemeentepolis-voor-mensen-met-laag-inkomen-duurder.html

          Ik ben niet zo van de satan maar als linkse Nederlander voel ik me, door dit college, en met name door Marleen Damen, meer dan verraden!
          Ik dacht dat we eindelijk een socialer beleid zouden krijgen, zoals door de partijen in dit college in verkiezingstijd beloofd is.
          In plaats daarvan hebben we nu te maken met een veel rechtser beleid dan de VVD ooit heeft kunnen uitvoeren en dreigen er duizenden Leienaars in de schuldsanering te komen.
          Dit staat zo ongelooflijk haaks op de verkiezingspraatjes van deze 3 partijen dat ik veel bozer ben dan als de VVD dit had uitgevoerd. Dit is je reinste kiezersbedrog!
          Als je dat niet begrijpt dan moet je eens denken aan die 2300 kinderen in Leiden die al onder de armoedegrens leefden vóór deze bezuinigingen. Of je realiseren dat iets minder dan de helft van de gedupeerden oudere Leienaars zijn die enkel van aow moeten rondkomen en door huur en zorgtoeslag teruggebracht worden naar de bijstandsgrens. Bijstand kan niemand meer van leven sinds onze energierekening de pan uit rijst, verhoging op de btw en vooral zorgkosten die in idioot tempo omhoog gaan. Deze Leienaars hebben gewoon hun hele leven gewerkt en zien hun sociale voorzieningen nu uitgegeven worden aan bamboe verkeersborden en ‘klimaat adaptieve voetbalvelden’ door een stelletje elitaire hobbyisten.
          Eén ding weet ik wel; Joop den Uyl en Jan Schaefer draaien zich om in hun graf !

  9. Een Leids burger op

    Hoe je het ook wendt of keert de minima in Leiden moeten volgend jaar minstens 15 euro per maand extra betalen. (180 euro per jaar.) Het helpt ze dan natuurlijk niet om er zielig op te wijzen dat er mensen zijn die het nog slechter hebben…
    De premie zou wel naar beneden kunnen gaan als Z&Z zou stoppen met vergoeding van bijvoorbeeld bepaalde cursussen waarvan het nog maar de vraag is of ze echt helpen (preventief) en sponsoring van een basketbalclub.

    • kimberley op

      Voor zover ik weet krijg je met het minimum inkomen voedsel van de voedselbank.
      De 70 euro is wat overblijft naast de vaste lasten, het is voor extra`s zoals kleding, uitstapjes en zo verder.
      Wat ik bijzonder vind is dat ik deze mevrouw in de koffieshop spul heb zien kopen, waar heeft mw dat te weinig voor? voor haar jointje?

  11. Emile op

    De conclusie is hard: Leiden telt vele duizenden bewoners, die niet of nauwelijks rond kunnen komen. Leiden telt steeds meer daklozen. Hoeveel dat er exact zijn is nooit onderzocht, maar dat lijkt Wethouder Damen niet erg bezig te houden. Ze wil graag benadrukken dat Leiden een sociale stad is en blijft en dat het nieuwe beleid kansen biedt. Welke nieuwe kansen dat dan zijn, daar moeten we naar raden. De gevolgen van de bezuinigingen in het sociale domein beginnen nu inmiddels zichtbaar te worden. De collegepartijen in de Gemeenteraad hebben willens en wetens met deze bezuinigingen ingestemd. Ik vind het een schande dat hulp aan de minima in Leiden vooral afhankelijk is van liefdadigheid. Dat zou een kerntaak moeten zijn en blijven van het stadsbestuur en zeker van een verantwoordelijke Wethouder van de PvdA.

    • Een Leids burger op

      Als er al ¨nieuwe kansen¨ zouden zijn voor de minima met dat zogenaamde ¨maatwerk¨ zal dat slechts voor een zeer klein aantal mensen zijn. Het hele ¨maatwerk¨ is gewoon 1 groote bezuiniging. Objectieve beoordeling wie waar recht op heeft is er niet meer en vervangen door de goodwill or badwill van een geitenwollensokkenbreier van het sociaalwijkteam.

      zie:https://sleutelstad.nl/2019/11/20/sociale-wijkteams-wij-zijn-hulpverleners-en-geen-geldloket/#comment-308897

    • Theo op

      Dit is de verrutting van de samenleving. De crisis en nasleep hiervan was een goed moment voor Vrijheid en Democratie om de onderlaag verder uit te kleden en de bovenlaag via slimme financiële constructies aan te kleden. Want rechts NL kon zijn vingers aflikken….
      Ook in Leiden zitten keiharde saneerders van verschillende politieke pluimage aan de knoppen die de armoede en achterstand voor steeds meer mensen verder aanwakkeren. Diep triest maar een keihard feit.

      • Een Leids burger op

        Maar die ¨politieke pluimage aan de knoppen die de armoede en achterstand voor steeds meer mensen verder aanwakkeren¨ heeft HIER toch niets te maken met de VVD hoor, Maar wel met het beleid van de Partij voor de Afbraak, SLinksgroen dat nog links nog groen is en D66 dat zichzelf ¨sociaal¨liberaal durft te noemen.

  12. Johan Volkers op

    Rechts beleid: een juiste constatering. Sociale voorzieningen en groen beleid zijn de dupe. Alles voor het grote geld: de stad wordt volgebouwd met hoge torens en megadure parkeergarages. “Leiden helpt” was blijkbaar overbodig, maar ondertussen als gemeente doen alsof men zo sociaal en groen bezig is. Met dit bestuur hadden we iets mogen verwachten, maar helaas is het tegendeel het geval 😞

Op dit moment werken we hard aan de lancering van een nieuwe website. Daarom is het tot vrijdag 20 maart 17:00 niet mogelijk om te reageren op berichten. Op onze nieuwe site voorzien we uiteraard weer in de mogelijkheid om te reageren, kijk daarvoor vanaf vrijdagmiddag 17:00 op Sleutelstad.nl. Tot dan!

Over de auteur

Gerry van Bakel

Presentator Nieuws071/Sport071, redacteur Cultuur071

Gerelateerde berichten

Je bent nu offline