Een publicatie in een landelijke ochtendkrant maakte het duidelijk “het gebeurt al jaren onder m’n eigen neus en ik zag het niet”. Martine van Schaik van de Partij voor de Dieren is daarover eerlijk “ik had het eerder kunnen zien”. De vraag is wel of het iets is dat meerdere politieke partijen hadden kunnen zien.
Afgrond
Het Leidse museum Boerhaave is een rijksmuseum dat zich richt op wetenschap(sgeschiedenis). De faam is internationaal. De collectie bestaat uit een schatkamer aan (natuur-)wetenschappelijke artefacten en objecten, variërend van de eerste microscopen tot elektriseermachines en een anatomisch theater. Ook dit museum is niet ontkomen aan de bezuinigingen die de periode 2011-2014 kenmerken. Sterker, Boerhaave scheerde langs de afgrond.
Financiers
Dat levert, blijkt nu, een duivels dilemma op. Boerhaave zocht en vond financiers (o.a. Philips). Met de komst van externe financiers dringt zich ook de vraag op of en tot waar die invloed hebben op het museum, of dat de geldgever dat geheel belangeloos doet. Ook de gemeente Leiden maakt zich sterk voor het museum.
Shell
Eén van de financiers is Shell. En in het genoemde artikel wordt gesteld dat de bemoeienis van Shell met het museum verder reikt dan door sommigen wenselijk wordt geacht. Van Schaik schaart zich vierkant achter het genoemde opiniestuk, waarin wordt gesteld dat Shell een positief imago ‘koopt’. Tussen vier hoogleraren prijkt “Van Loon (president-directeur Shell, JvdS) vrijblijvend mijmerend over energietransitie, terwijl Shell in werkelijkheid nog steeds inzet op olie- en gaswinning”. En “men gaat zich ook bemoeien met (de ontwikkeling van) lespakketten voor het onderwijs”.
Mee-stribbelaar
Van Schaik heeft aan het College vragen gesteld over deze situatie. Vragen die alles te maken hebben met de consistentie van beleid. “Als dit College groen en duurzaam wil zijn, dan betekent dat ook andere keuzes maken, consequenties nemen”. Een belangrijke vraag in haar ogen is of je als gemeente Leiden wilt worden geassocieerd met een bedrijf als Shell. “We kennen al lang het idee van ketenverantwoordelijkheid, waarin een bedrijf niet de ogen kan sluiten voor wat onderaannemers of anderen in de keten doen”. Die verantwoordelijkheid moet ook Leiden nemen, vindt ze “Shell is eerder het tegengestelde van duurzaam. Een ‘meestribbelaar’: ogenschijnlijk meewerken, maar in werkelijkheid vooral tegenwerken en vertragen”.
Toetsingsfunctie
In de loop van het interview ontstaat het idee voor een nieuwe gemeentelijke functie die bij financieringsaanvragen mede-subsidiënten inhóudelijk toetst. Met wie wordt Leiden uiteindelijk in één adem genoemd, staat Leiden in het colofon? Conflicteren zij wel of niet met bestaand Leids beleid? En vooral: zijn dat partijen waarmee we willen worden gezien? Of zijn ze juist minder integer dan op het eerste gezicht lijkt? Wat doen die anderen waar we tussen komen te staan?
Gesprek
Een gesprek met museum Boerhaave heeft Van Schaik nog niet gehad “ik heb om een gesprek gevraagd, maar ze willen niet met mij in gesprek. Erg jammer. Maar ze willen eerst de antwoorden van het college afwachten”. Dat gesprek zou mogelijk duidelijkheid geven over conclusies die nu worden getrokken op basis van wat is te zíen in het museum. Dat het probleem lastig is, is duidelijk: wie vult het financiële gat dat ontstaat als de financiële banden met Shell inderdaad worden verbroken? Van Schaik “Dan moet Leiden helpen: mogelijk met financiering. En met het zoeken naar andere niet-besmette financiers. Want die zijn er wel”.
Inmiddels heeft ook de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren vragen gesteld aan minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap).
Museum Boerhaave was vrijdagmiddag niet meer bereikbaar voor een reactie.
13 reacties
Shell maakt meer kapot dan u lief is
Wat heeft de gemeente hier mee te maken? Het is een rijksmuseum, geen gemeentelijke instelling. Heeft die Van Schaik niets beters te doen? Lezen en denken bijvoorbeeld? Leiden heeft al meer dan genoeg financiële verplichtingen en moet zeker geen rijksmuseum gaan subsidiëren, hoe kwalijk de relatie van het Museum Boerhave met de milieuvervuilers en derde werelduitbuiters van Shell ook is (en die is zeer kwalijk). Kennelijk is het museum te ambitieus of is het rijk te zuinig. De gemeente moet zich daar echter niet mee bemoeien. Anders moet het geld maar uit de partijkas van de dierenpartij of van de bankrekening van Van Schaik komen.
Ik word een beetje moe van het beperkt aantal Leidenaars dat veelvuldig onder Sleutelstadberichten reageert. Kenmerk dat ze delen is geringe moeite doen zich te verdiepen alvorens te reageren. Dit hangt mogelijk samen met het opmerkelijk groot vertrouwen in hun superioriteit tegenover wie ze ook maar becommentariëren.
.
Neem nou u zelf. Ik heb dit keer de moeite gedaan UW huiswerk te doen. Kleine desktopresearch leert:
1. De gemeente Leiden ondersteunt/subsidieert het cultureel-educatieve programma van Museum Boerhaave. https://rijksmuseumboerhaave.nl/steun-het-museum/subsidi%C3%ABnten/
.
2. PvdD Leiden heeft de gemeente niet gevraagd Boerhaave Museum extra te financieren. U fabuleert onzin door dat te suggereren. Wat wel is gevraagd kunt u vinden op de website van PvdD Leiden. Daaruit laat zich ook de politieke intentie van de partij hiermee afleiden, een poging de gemeentelijke en landelijke politiek te pressen ferm te staan tegenover de fossiele industrie, en niet te zwijgen en zwichten omdat die soms subsidie verstrekt. Het gaat nu niet om het beoordelen van deze acties. Maar om lezen en denken.
.
Doe dat eens alvorens te reageren. Dat is een beter tijdverdrijf.
Ja hoor daar is Comment weer. Hij begint zich een beetje te gedragen als de Emile Ratelband van Sleutelstad Ook hij wordt door het volk weggezet als niet geheel normaal en een beetje geil kan worden op zijn eigen schrijfsels. Het lijkt erop dat de oude tijden van , ja hier is hij weer, Gerard van der Veer zijn terug gekeerd.
Wat een heerlijk politie correct geleuter. Als Shell per vandaag alle activiteit zou stoppen zou het raar gaan lopen in Leiden en daar buiten. Natuurlijk wordt er, terecht, veel gedaan om fossiele brandstoffen terug te dringen. Maar om een leverancier van deze brandstoffen op dit moment als het grote kwaad neer te zetten is van elke realiteitszin ontbloot.
Ach en wee en dan vanavond ook nog de kop in de NRC: OM vervolgt Shell wegens corruptie (NIgeria). Het blijft toch jammer dat zo’n sterk bedrijf met zoveel denkkracht in dienst niet in staat is geweest om voorop te lopen bij het invullen van de energietransitie. Met dank aan aandeelhouders en fervente benzineslurpers?
goed gedaan Martine 💪
Mevr. van Schaik heeft een punt en brengt de moed op tegen de stroom in te roeien. Ze is in deze stad overigens niet alleen.
Boerhave heeft een educatief karakter voor jong en oud. Shell als corrupte, Niger vervuilende, fossiele oliereus die maar voor 1% (fake) investeert in duurzame energie (dadelijk Eneco inlijven??) moet geen invloed kunnen hebben op het beleid. Big Oil maar ook Big Bank als ABN, ING e.a. heeft een reputatie van het “stil” beïnvloeden van b.v. kunstinstellingen waaraan zij regelmatig een duitje uit hun miljardenwinsten schenken. Het logo van deze bonusjagende dollarreuzen naast het zelfportret van de Leidenaar Rembrandt?
De gemeente Leiden kan een signaal afgeven naar Boerhave. Ga b.v. naar de Triodos Bank in Zeist voor een ondersteuning vanuit een van haar duurzame fondsen. Maar het beleid bepaalt Boerhave uiteraard zelf. En het signaal is duidelijk. Zeker gezien het enorme corruptie schandaal in Nigeria waar het OM nu een strafrechtelijk onderzoek gaat doen. Shell hoort hier niet thuis! Punt.
Als het rijk nou zelf zorgt voor de financiën van de rijksmusea i.p.v. veel geld over de balk te smijten aan allerlei onzin dan hebben we dit gedoe niet. Het heet niet voor niets een rijksmuseum, daar betalen we met z’n allen belasting voor.
Er gaat heel veel subsidie naar kunst en cultuur maar de eigen musea overeind houden zonder hulp van buitenaf is blijkbaar erg moeilijk.
B.v. die aandeleninkoop van die fossiele luchtvaartreus KLM-Air France groot 670 miljoen euro maar eens verminderen? Chauvinistische CDA kereltje Wopke Hoekstra kan inderdaad wat meer in de Nederlandse culturele sector investeren. Bovenal het bestuur van Museum Boerhave moet achter zich de oren wrijven en een corrupt en megalomaan bedrijf als Shell direkt de deur wijzen. Dit prachtige museum waar wij elke keer weer van genieten mag haar naam niet te grabbel gooien. Er zijn genoeg duurzame alternatieven om de begroting rond te krijgen. Zie boven.
De merkwaardige figuur die zo dapper reaguurt onder het lachwekkende pseudoniem ‘Comment’ schept er een wellustig genoegen in andere reageerders terecht te wijzen, zonder ooit zelf iets bij te dragen. Helaas voor hem/haar gaan zijn haastige drang tot lustbevrediging en zijn betweterij ten koste van feitelijkheid en zorgvuldigheid. Goed lezen, even de tijd nemen en wat nadenken kunnen we van hem/haar niet verwachten.
.
Het is hem/haar dan ook ontgaan dat in het artikel (waarop hier wordt gereageerd) Van Schaik aldus wordt geciteerd: “Dan moet Leiden helpen: mogelijk met financiering”. Evenmin is het hem/haar in dit verband opgevallen dat Rijksmuseum Boerhaave Shell als hoofdpartner heeft gekozen en deze smerige brandstofboer kritiekloos heeft beloond met een prominente plaats in de permanente expositie, uiteraard tegen betaling, waarbij reclame en propaganda voorrang krijgen boven wetenschappelijkheid. Dat is iets anders dan het (niet nader gespecificeerde) “ondersteunen van het cultureel-educatieve programma” van genoemd museum door de gemeente. Overigens gaat hij/zij gaat er blijkbaar van uit dat ik dit wel steun of een gemeentelijke taak vind, hoewel het niet uit mijn reactie blijkt. Dat hij/zij niet heeft uitgezocht waaruit dat “ondersteunen” precies bestaat en wat het verschil is tussen ondersteuning van een project of specifieke activiteit en structurele financiële steun als hoofdpartner van een instelling zullen we hem/haar maar vergeven. Mijn mening is trouwens dat Leiden het museum niet structureel financieel moet steunen.
.
Het artikel in de Volkskrant (19 februari 2019) hij /zij klaarblijkelijk evenmin niet gelezen. Maar goed, we moeten niet te veel van hem/haar verwachten.
.
Dit is de eerste en laatste keer dat ik deze ietwat zielige figuur reageer.
Prima tegengeluid tegen de linkse saus in het huidige onderwijs!
Het is natuurlijk primair de taak van de rijksoverheid om rijksmusea financieel te helpen.
.
Maar als die financiering onvoldoende is is het begrijpelijk dat men dan naar andere financiers zoals het bedrijfsleven (in dit geval Shell) kijkt. Iets dergelijks is ook aan de orde bij onderzoeksgeld aan de universiteiten.
.
Lespakketten voor scholen afkomstig van museum Boerhaave moeten natuurlijk geen lespakketten van Shell gaan worden. Mevr. van Schaik heeft dus een punt i.v.m mogelijk teveel invloed van Shell.
.
Eerder is museum Boerhaave al met sluiting bedreigd geweest wegens onvoldoende financiele steun. Dat is uiteindelijk toch nog goed gekomen.
https://sleutelstad.nl/2011/06/27/universiteit-leiden-en-lumc-steunen-museum-boerhaave/