In pauzes – en na afloop – van bijeenkomsten ontstaan vaak de interessante gesprekken. Ook de brainstormbijeenkomst van maandagavond 12 december voldeed daaraan. Máár … ook tijdens de groepsgesprekken vlogen de ideeën rond. Meest mensen uit ‘de sector’ zelf, maar ook een gemeenteambtenaar, architecten en “geïnteresseerde individuen” vormden een groep van zo’n vijfentwintig mensen die hun creativiteit wel ten dienste wilden stellen aan Cardea. Ria van der Plas en Marieke Josten van Cardea legden de vraag voor: “hoe krijg je een arsenaal aan huisvestingsplekken?”.
Jonge mensen
Het probleem dat werd geschetst is niet mals. Jonge mensen die dakloos zijn geworden en onderdak nodig hebben. In Leiden gaat het om zo’n 90 jonge mensen; een groep die zich overigens “constant vernieuwd”. Jongeren die om heel diverse redenen geen dak boven het hoofd hebben. Jonge mensen ook die niet goed passen binnen de opvang die stichting De Binnenvest biedt, omdat daar vooral volwassenen – met andere problematieken – worden opgevangen. Jonge mensen met een ‘carrière in de jeugdzorg’ en “moeite met het opbouwen van een wooncarrière”. Jonge mensen die wel onwaarschijnlijke ervaringen hebben met ‘klem zitten tussen instanties’. Jonge mensen die vroeg wijs zijn geworden door de beslissingen die ze hebben moeten nemen. Jonge mensen die onderling solidair (kunnen) zijn en elkaar helpen. Jonge mensen die, net als volwassen dak- en thuislozen, liefst onopvallend zijn en waarde hechten aan hun voorkomen.
Ideeën
Stadslabs Stadssessies kunnen worden aangesproken door iedereen met een vraag waarop het antwoord mogelijk interessant is voor de stad. In “creatieve brainstormsessies” moeten die worden aangeboord. Het is aan de ‘opdrachtgever’ te bepalen welke ideeën interessant genoeg zijn om verder te worden gebracht. Voor de mensen van Cardea, en De Binnenvest, zal dat nog een kluif zijn, want er kwamen nogal wat ideeën los in de drie uur durende bijeenkomst.
Crisisopvang
Acute nood – crisisopvang voor enkele dagen – vormde een deel van de vraag, maar ook middellange en lange termijnoplossingen werden gezocht. Voor de acute nood – de sessie waaraan ik deelnam – kwamen veel ideeën, variërend van een omgebouwd schip, een respijthuis, bewust níet afgesloten auto’s, sportkantines, leegstaande kantoren, verpleeghuizen, tenten en kartonnen onderkomens. Maar ook suggesties waarin wederkerigheid heel duidelijk is: als je iemand laat slapen, heb je meteen een vorm van controle, van beveiliging. Of wat te denken van plekken waar al volcontinue mensen aanwezig zijn? En de maatschappelijk betrokken ondernemer? Mogelijkheden genoeg, zo lijkt.
Organisatie
Uit de gesprekken met de ervaringsdeskundigen en hulpverleners blijkt dat het niet zo een-twee-drie is op te zetten. Eén van de terugkerende thema’s was de ‘intermediaire organisatie’. Er zou een bureautje moeten zijn dat vraag en aanbod kan koppelen. De problematiek van dak- en thuisloosheid vereist toch een bepaalde mate van bemiddeling, en vooral ook van risicoreductie. “Zij zouden ook moeten zorgen dat iemand ook echt maar één, twee of drie dagen ergens verblijft”. Naast dat bureautje zou een systeem vergelijkbaar met airbnb een rol kunnen spelen, zeker voor de middellange en lange termijn.
Verdienmodel
Het ‘ánders denken’ werd belichaamd door de suggestie te kijken naar de manieren waarop je mensen kunt overhalen, verleiden ruimte ter beschikking te stellen. “Bied mensen met een laag inkomen bijvoorbeeld tien euro per nacht als ze een dakloze jongere slaapplaats bieden”. Die suggestie werd omarmd en uitgewerkt “kunnen ze dan ook mee eten?”, en “spreek studenten aan hun kamer te delen”, of “gebruik couponnen in plaats van contant geld” en “wijs mensen die behoefte hebben aan gezelschap, hier op”. Voor de scepticus: de mitsen en maren zijn niet genegeerd.
Sociale woonstichting
Niet verwonderlijk kozen Van der Plas en Josten voor verdere uitwerking van het ‘tientjesidee’, het bemiddelings-bureautje, en – voor de middellange termijnoplossing – voor airbnb-achtige oplossingen. Die laatste zouden bijvoorbeeld kunnen worden gerealiseerd door hoteliers met leegstand in een laagseizoen, maar ook door ondernemers die in ruil laten werken. Stap één zou dan moeten zijn dergelijke ondernemers bij elkaar te brengen en te bespreken wat voor hen mogelijk en aantrekkelijk is. Nagaan wat er al aan ervaring bestaat – Vriendendienst van Rivierduinen en Onder de pannen van Regenbooggroep werden genoemd – kan de vorming van een bemiddelingsbureautje versnellen. Of, als je toch die weg kiest, waarom dan niet doorstomen naar een sociale woonstichting?
Productief
Ideeën genoeg. Een productieve avond, die “nodig was om uit de hulpverleninsgmodus te komen” volgens beide dames. Een avond ook die snel tot stand was gekomen en waarvan zij zeggen “mooi dat dit er is”.
