De Adviescommissie Cultuurhistorie Leiden zoals dit adviesorgaan op het gebied van erfgoed officieel heet, heeft zich vanavond uitgesproken voor het verlenen van een monumentenstatus aan alle woningen in vijf blokken in de oude Kooi. Het gaat om de zogenaamde Centrale Blokken die corporatie De Sleutels wil slopen en twee woonblokken aan de Lage Rijndijk.
Chris de Waard sprak na de vergadering met directeur Gerda van den Berg van De Sleutels, commissievoorzitter Dick de Boer en met José Oostendorp en Richard Mittelmeijer van de Stichting Behoud de Oude Kooi.
De commissie onder voorzitterschap van historicus prof. dr. Dick de Boer besteedde het grootste deel van de vergadering afgelopen avond aan het formuleren van de argumenten van het duidelijk reeds ingenomen standpunt. Unaniem is de vakcommissie van mening dat de woningen zo bijzonder zijn dat ze behouden moeten worden.
Vooral het ‘stedebouwkundige ensemble waarde’ weegt voor de commissie zwaar. Er is al veel van de oorspronkelijke wijk uit de jaren 20 van de vorige eeuw verdwenen en wat er nog is is uniek. Vooral in samenhang. Alleen details behouden, zoals de karakteristieke hoeken en poorten, is geen optie. “Dan loop je onder een poort door en dan die je vervolgens steenstrips die op het beton zijn geplakt,” zo illustreerde commissievoorzitter De Boer een schrikbeeld van velen.
Verschillende belanghebbenden mochten ook hun zegje doen. Erfgoedvereniging Heemschut, de stichting Behoud de Oude Kooi en de Historische Vereniging Oud Leiden waren het allemaal roerend met de commissieleden eens. Directeur-bestuurder Gerda van den Berg van De Sleutels stond alleen in haar pleidooi voor betaalbare sociale woningen. “Daar gaat deze commissie niet over.”
Het feit dat De Sleutels de gesloopte woningen in de Noordelijke Blokken momenteel terugbouwt volgens het beeldkwaliteitsplan, waardoor torentjes en hoekjes worden opgenomen in de nieuwbouw die doen denken aan de verdwenen woningen die architect Jesse eer ooit neerzette, hielp Van den Berg niet. In tegendeel. “Zonder het origineel, heb je ook niks aan een reconstructie,” zo oordeelden de commissieleden.
Een deel van de commissie was maandagmiddag ook nog op werkbezoek geweest in de Kooi. Daar zagen ze naast de bijzondere elementen in de architectuur van Jesse ook zaken die hen ‘plaatsvervangende jeuk’ bezorgde. Lelijke aluminium kozijnen, schuifpuien en tuinafscheidingen die eigenlijk allemaal in de oorspronkelijke staat teruggebracht zouden moeten worden.
De Sleutels beloofde in 2009 om de Centrale Blokken te renoveren in ruil voor instemming van de wijk en de politiek voor sloop en nieuwbouw van de Noordelijke Blokken. Eind vorig jaar kwam de corporatie daar op terug. Renovatie kost volgens De Sleutels zes miljoen meer dan sloop en nieuwbouw en dat geld moeten de huurders ophoesten.
Dat renovatie van de woonblokken mogelijk erg kostbaar wordt, zag de commissie ook in. Voorzitter De Boer gaf dan ook aan dat de gemeente daar wellicht een rol bij moet spelen door een deel van de kosten te dragen. Dat gaat vrijwel zeker niet gebeuren. De gemeente heeft daar het geld niet voor en De Sleutels heeft steeds gezegd er niet om te zullen vragen. Directeur Van den Berg wil geen publiek geld uitgaven aan een in haar ogen slechtere oplossing en geld van de gemeente is ook publiek geld.
8 reacties
Goede ontwikkeling, de centrale blokken moeten gewoon netjes én klimaatbestendig worden opgeknapt. Daar hebben De Sleutels toch gewoon hun reserves voor opgebouwd (inderdaad, door de betalende huurders; maar die hebben toch belang bij het behoud van hun erfgoed?)!
Helemaal mee eens! Het leidse erfgoed ontloopt de sloophamer van de cultuurbarbaren in deze stad. Gebruik die overtoliige reserves ipv. beleggingen in derivaten en bonussen voor de bestuurslaag.
En misschien kan kameradin v.d. Berg zich aansluiten bij de gewezen Panama kapitalist Staal van Vestia en samen verhuizen naar de Bahama’s.
Dit is een opsteker voor de bewoners van de Kooi. De Raad zal dit oordeel zeker volgen. Het blijft vreemd dat door De Sleutels zelf nooit een aanvraag voor een monumentenstatus is aangevraagd. Dan waren die woningen nu al gerestaureerd. Er zijn nu wel enkele nieuwe mogelijkheden om voor de restauratie subsidie te verkrijgen. De Sleutels zijn nu moreel verplicht daar een extra inspanning voor te verrichten.
Maar dan moeten die huurders in die vervallen krotten blijven wonen. Lekker zeg, zitten ze voor de rest van hun leven opgescheept met een ”isolatie” uit het jaar nul. Daar ben je mooi klaar mee.
Nee, BZS, dat zie je verkeerd. Die huizen worden nu gerestaureerd en geïsoleerd op basis van moderne bouwkundige criteria. Alleen het eindproduct moet voldoen aan uiterlijke kenmerken, waarbij het ontwerp van Jesse goed behouden blijft. Het grote voordeel zal nu zijn, dat de subsidie ook kan komen uit monumentenfondsen.
“Erfgoedcommissie vindt Centrale Blokken monumentwaardig.” Ja, dat lijkt me nogal vanzelfsprekend. Het zou pas nieuws zijn geweest als die erfgoedcommissie de Centrale Blokken
niet monumentwaardig had gevonden.
zie verder:
http://sleutelstad.nl/2016/07/27/sp-leiden-de-sleutels-verzwijgt-tientallen-renovatiemiljoenen/#comment-252910
ELB, De Sleutels zouden nu ook een subsidie kunnen aanvragen bij het Monumentenfonds 1818, dat speciaal is gericht op Holland Rijnland.
Zoals ik eerder al heb proberen uit te leggen voorzie ik helemaal geen grote financiële problemen, Emile, voor De Sleutels ondanks die 6 miljoen extra kosten voor renovatie t.o.v. sloop.( alleen al gezien de reserves van De Sleutels).
Mijn bedenkingen zijn deze keer meer technisch van aard:
Of bijvoorbeeld bepaalde woningen niet in dusdanige slechte staat zouden zijn dat slopen toch de voorkeur zou hebben boven renovatie. Men kan immers niet aan het renoveren blijven, afgezien van het normale onderhoud.