Het ‘Laatste Oordeel’ heeft vanmiddag Leiden verlaten. Dat gebeurde sinds Lucas van Leyden het in 1525 voor de Pieterskerk schilderde slechts twee keer eerder. In de Tweede Wereldoorlog borg de Duitse bezetter het met andere belangrijke kunstwerken op in een speciaal daarvoor gemaakte kluis in de Pietersberg bij Maastricht. Dat was in 1942. Toen was de kluis klaar.
Het beroemde drieluik werd vanmorgen uit elkaar gehaald om op transport te gaan richting het Rijksmuseum in Amsterdam. (Video: Chris de Waard).
In 1958 vertrok het drieluik voor de tweede keer uit Leiden. Ook toen al richting het rijksmuseum in Amsterdam. Toen als middelpunt van een expositie ter ere van het 150-jarig bestaan het ‘het rijks’. Sindsdien is het nooit meer de stad uit geweest en de kans is groot dat dat in de toekomst ook nooit meer gaat gebeuren.
Chris de Waard sprak vanmorgen met Lakenhal-directeur Meta Knol over de tijdelijke verhuizing van een van de topstukken van het Leidse museum.
Het enorme drieluik werd vanmorgen heel voorzichtig uit elkaar gehaald. De zijpanelen zitten met scharnieren aan het middendeel vast. Die scharnierpennen moesten er uitgetikt worden. Een uiterst omzichtig klusje. Vervolgens werden de panelen een voor een in een speciale transportkist vastgezet. Voor waren vijf sterke mannen nodig van zeer een gespecialiseerd verhuisbedrijf die het Leidse erfgoed in de loop van de middag schokvrij naar Amsterdam transporteerde.
Topstuk Lucas van Leyden vandaag ingepakt. Va morgen te zien in @rijksmuseum. In Leiden nu ondertekening te zien. pic.twitter.com/GjchjmGjnl
— Museum De Lakenhal (@DeLakenhal) 22 augustus 2016
In het Rijksmuseum is Het Laatste Oordeel vanavond weer in elkaar gezet. Op een speciale plek in de eregalerij. Daar heeft het een eigen nis gekregen. Aan de andere kant van de eregalerij hangt het belangrijkste werk van die andere Leidenaar: de Nachtwacht van Rembrandt van Rijn. Morgenochtend komt er eerst een perspreview in het Rijksmuseum, daarna het het drieluik voor het publiek te bezichtigen.
Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden blijft naar verwachting twee in Amsterdam. Dan is in Leiden de renovatie en de uitbreiding van de Lakenhal klaar en keert het werk terug als middelpunt van het vernieuwde museum dat waarschijnlijk in oktober dicht gaat voor de verbouwing.
Op de plek van het drieluik is de komende tijd een bijzondere afdruk van Het Laatste Oordeel te zien. Het gaat om de ondertekeningen van het schilderij. Die zijn met een speciale techniek zichtbaar gemaakt en op speciale frames gespannen. Op ware grote. Het gaat daarbij om de potloodtekeningen en de inktschetsen die Lucas van Leyden op de panelen aanbracht voordat hij ze echt ging beschilderen.
