Universiteit Leiden ‘gevangen’ in WSD-complex: Alleen campus biedt uitkomst

8

DSC06816“Het is haast ondenkbaar dat de universiteit Leiden de binnenstad verruilt voor een andere locatie. Ook als er geen overeenstemming komt over de sloop van 58 sociale huurwoningen in het Witte Singel Doelen Complex. Niet alleen omdat het de plek is waar het meer dan 400 jaar geleden allemaal begon, maar ook door de universiteitsbibliotheek die aan de Witte Singel is gevestigd. In de modernisering daarvan is de afgelopen jaren voor miljoenen in geïnvesteerd.”

Chris de Waard in gesprek met directeur Michel Leenders van het vastgoedbedrijf van de universiteit over de plannen voor een campus aan de Witte Singel.

Dat hield directeur Michel Leenders (rechts op de foto) van het vastgoedbedrijf van de Universiteit Leiden gisteravond voor aan de leden van de raadscommissie Stedelijke Vernieuwing waar niet alleen bewoners hun zorgen kwamen uiten over de mogelijk sloop van hun huizen, maar waar ook de universiteit een toelichting gaf op de uitbreidingsplannen.

In het gebied staan sinds de jaren ’80 niet alleen universitaire gebouwen. Woningcorporatie De Sleutels verhuurt er 58 woningen aan mensen die daar, zo blijkt uit onderzoek, in overgrote meerderheid met heel veel plezier wonen.

De universiteitsgebouwen op het WSD-complex vormen samen de faculteit Geesteswetenschappen. Sinds 2011 zit daar een flinke groei in. De faculteit staat goed aangeschreven en trekt niet alleen steeds meer studenten, maar ook meer bezoekers en instituten. Uitbreiding is daarom nu al noodzakelijk en draagt er bovendien aan bij dat de Humanities Campus, zoals de universiteit het tegenwoordig noemt, bij de wereldtop blijft horen.

In dat woordje campus zit ook het pijnpunt in de uitbreidingsplannen die de universiteit heeft aan weerszijde van de Witte Singel. Vorige maand besloot het College van Bestuur van de universiteit dat alleen een campus-model voldoet om alle ambities te kunnen realiseren die de universiteit met de faculteit heeft. En om zo’n campus te kunnen bouwen, heeft de universiteit het terrein nodig waar nu nog de 58 sociale huurwoningen staan.

“Er is niet echt een tweede optie”, legt Leenders uit: “Er zijn misschien wel tientallen varianten denkbaar voor de nieuwbouw, maar geen enkele levert een campus op.” De universiteit heeft haar zinnen gezet op zo’n campus. Net zoals Cambridge of Oxford heeft. Leenders: “Als dat niet kan, stort de wereld niet in, maar we kunnen dan minder groeien en zullen waarschijnlijk niet meer aan de top mee kunnen draaien.”

Dat laatste is voor de gemeente Leiden heel belangrijk. Leiden als kennisstad op de kaart zetten en houden is zelfs onderdeel van het collegeprogramma uit 2014. Burgemeester en Wethouders steunen de plannen van de universiteit dan ook. Wel onder de voorwaarde dat de te slopen woningen tijdig elders in Leiden worden gecompenseerd door nieuwbouw. Zo’n locatie heeft de universiteit overigens al op het ook. Op het terrein van het LUMC is naast het Poortgebouw woningbouw voorzien en die plek lijkt het universiteitsbestuur geschikt voor de huidige bewoners van het Doelencomplex.

Sleutels-directeur Gerda van den Berg gaat de komende weken met de huurders in gesprek over de campusplannen van de universiteit. Een standpunt heeft de corporatie nog niet ingenomen.

In januari bespreekt de Leidse raad de plannen van de universiteit inhoudelijk. Ook woningcorporatie De Sleutels gaat de komende weken in gesprek met de huurders van het complex. Directeur Gerda van den Berg wil pas daarna een standpunt bepalen. “Maar de huurders bepalen het uiteindelijk. Er zal een draagvlakmeting moeten komen. Als niet 70% van de bewoners instemt met sloop, gaat het niet door.”

Delen

8 reacties

  1. Directeur Gerda van den Berg:“… Als niet 70% van de bewoners instemt met sloop, gaat het niet door.”
    Gezien de handelswijze van kameraad van den Berg in de Kooi is dit dus een goed bericht voor de universiteit. Gewoon doorgaan met de sloopplannen, over 5 jaar weer naar buiten brengen en hoppakee Gerda zal die irritante burgerwoningen gewoon gaan slopen.

  2. maarten kersten op

    Het terrein is van de gemeente en ook nog in erfpacht in gebruik bij de sociale woningbouwcorporatie De Sleutels. Díé is degene die een draagkrachtmeting doet onder de huurders. Tijdens de commissievergadering bleek dat de voor instemming benodigde 70% lang niet gehaald wordt, integendeel: ruim 70% (anderen hadden het zelfs over 90%) had juist tégen gestemd. Tegen slopen en verhuizen. Een alternatief aanbod is nog niet officieel officieel gedaan; er is alleen vagelijk gesproken over wat de huurders verbanning noemen: als objecten, naar het terrein naast de parkeergarage van het LUMC. De universiteit en De Sleutels willen nu 1-op-1 gesprekken voeren met de bewoners en ze desnoods ook attractieve woningen elders in de stad aanbieden. Zoiets heet: het uitelkaar spelen van de eenheid van de dwarsliggende bewoners.. Ondanks de 70-90 % tegenstand leek de vastgoeddirecteur van de universiteit niet onder de indruk van de door de bewoners ervaren schok. Een schok van het nog maar recentelijk als donderslag bij heldere hemel oftewel compleet ‘out of the blue’ vernemen van dit plan. Door de raadsleden gevraagde alternatieve plannen met behoud van de woningen waren er wel, maar die kwamen volgens Leenders pas “ergens op de 20ste of 30ste plaats”. De bewoners, die 31 jaar geleden nog met trompetgeschal werden binnengehaald en welkomstwoorden ontvingen van de universiteit, omdat ze als gewone Leidenaars ten bate van een soort integratie middenin de universitaire cluster waren komen wonen om gezellig te komen mixen met de daar rondlopende professoren en studenten, worden nu dus weer weggestuurd. Van integratie toen, naar vluchtelingenstatus nu… Emotionele bewoonsters betoogden tijdens het inspreken dat ze met veel plezier woonden in fijne, goede en duurzame woningen. Slopen van iets goeds na slechts 31 jaar is behalve karaktermoord ook kapitaalvernietiging. Leenders bleek onaangedaan. Het was allemaal gewoon nodig, betoogde hij en hij presenteerde zijn plannen op de opgewekte toon van een koopman die probeert je dwingend iets aan te smeren dat je niet nodig hebt en dat niet deugt. Met een glad verkoop-verhaal dat bij menig raadslid gelukkig de wenkbrauwen deed fronsen. Een verhaal echter vol onlogische en elkaar tegensprekende elementen. Makkelijk te weerleggen dus als de raad in januari moet beslissen. Het trieste is alleen dat de gemeente straks ondanks de 71% tegenstemmers wellicht de erfpacht gaat opzeggen onder het mom van “algemeen belang”. Het is zolangzamerhand algemeen bekend dat B&W bang zijn hun USP van kennisstad kwijt te raken aan Den Haag. Ook dat de universiteit heel subtiel heeft laten doorschemeren dat deze ‘campus’ of een groot deel ervan naar de residentie gaat verhuizen als zij haar zin niet krijgt. In de taal van de na 31 jaar goed geïntegreerde Leidse burgers heet zoiets gewoon chantage…

    • Gerard van der Veer op

      Ik vind je reactie iets te cynisch/klaaglijk. Je stelt het voor alsof de huurders destijds als ‘stoffering’ zijn binnengehaald, als symbool van de ruimdenkendheid of zoiets (“gewone Leidenaars ten bate van een soort integratie (..) om gezellig te komen mixen met de daar rondlopende professoren en studenten”), en dáárom nu net zo gemakkelijk in de steek worden gelaten. Ze waren altijd slechts objecten om goede sier mee te maken. Dit is me allemaal veel te cynisch, alsof ‘de politiek’ altijd al niet deugt en voorbij gaat aan ‘de gewone mensen’. Bijvoorbeeld, zoals je zelf verklaart, de huurders woonden en wonen er plezierig, en ze hoefden niet verplicht pootjes te geven aan professoren en studenten.
      *
      Net zo verdenk je ‘de hoge heren’ (B&W eventueel in congsi met de Universiteit) er meteen van begonnen te zijn de bewoners uit elkaar te spelen.
      *
      Als Leenders inderdaad voor de raadscommissie een zwak verhaal hield, had je de bewoners meer geholpen het argument voor argument hier door te prikken dan te schrijven in een gebruikelijke reageerdersstijl van ‘wel conclusies, geen argumenten’.
      *
      Dit lijkt me een doodgewoon dilemma of conflict, twee waardevolle dingen die botsen. Willen de bewoners hun huizen behouden, zullen ze een sterk verhaal moeten bedenken en meedenken over alternatieven voor de universiteit of voor zichzelf. Woorden als ‘verbanning’ en verklaren je als ‘objecten’ behandeld te voelen, zijn mijns inziens eenzijdig. Het Poortgebouw-terrein van het LUMC is op Leids schaal betrekkelijk centraal te noemen. Men kan dat zien als een poging de bewoners niet heel ver uit het centrum te verplaatsen.
      *
      Net zo is het verhaal van Leenders voorstellen als “probeert je dwingend iets aan te smeren dat je niet nodig hebt en dat niet deugt” en “glad verkoopverhaal” nieuwe voorbeeld van alleen vanuit je eigen belang redeneren. Zie Leenders als een advocaat van zijn belang. Laat de huurders advocaat zijn van hun belang een werken aan machtsvorming op een redelijke manier.
      *
      Ik kies geen positie maar zeg slechts dat als huurder louter vanuit ‘behoud van het bestaande’ redeneren eenzijdig is. Het verhaal/belang van de universiteit heeft ook een zekere geldigheid. Die ‘jammertoon’ van ‘de politiek drukt door en de kleine man is weer de dupe’ helpt de vermeend kleine/zielige man niet. Daarin klinkt de op voorhand aanvaarde nederlaag al door. Daarmee in tegenspraak is dan weer het overdreven stoer doen aan het begin van je reactie. Als het plan van de universiteit en B&W normaliter toch niet gaat lukken, is er geen reden tot de klaaglijkheid verderop in je reactie.

  3. maarten kersten op

    @Gerard van der Veer: grappig dat je me als belanghebbend ziet. Ik woon aan de andere kant van de stad en ken zelfs niemand in het omstreden complex… Maar ik vind het ‘doodgewoon’ een grof schandaal, inderdaad cynisch, hier en daar ironisch, maar dus zeker niet klagerig. Op voorhand aanvaarde nederlaag? Klagen over de politiek? Nee, juist niet. Ik vind niet dat de politiek in haar geheel niet deugt. Nee, ik hoop daarentegen dat het wél deugende deel ervan, zoals dat zich donderdag in de raadscommissie manifesteerde, in januari door gaat pakken. Nee, ik ben zelfs nogal actief in de politiek. Voor jou misschien wel een aanwijzing dat de politiek niet deugt… ;-). Actief voor de Nieuwe Democratie en wel in de Partij Sleutelstad, een jonge groeibriljant onder de Leidse partijen, die júíst voor de gewone burgers opkomt, die in de knel zitten of dreigen te komen en/of die niet of te weinig gehoord worden. Daarom wil PS o.a. een permanent online referendum op de website van de gemeente, over een paar kwesties per raadsvergadering, maar daar gaan we het hier verder niet over hebben (ga beter naar: sleutelstad.nl).

    2. Je wat vriendelijk neerbuigende betoog, keurig in ambtelijke punten vormgegeven, riekt ernaar dat jij jezelf objectief vindt, dat je boven die huurders staat, dat beide partijen wel hun gelijk hebben, dat het een ‘doodgewoon dilemma’ is…. Nou, doodgewoon is deze kwestie dus niet: wie vindt deze rare vroegtijdige sloop nu doodgewoon?! ‘De bewoners zullen een sterk verhaal moeten bedenken’. Is het verhaal van zeven bewoonsters, emotioneel en toch ook rationeel, jazelfs heel redelijk, dan niet sterk genoeg? Was je erbij? En moeten ze volgens jou mede alternatieve plannen bedenken voor de universiteit??!! Nou nog mooier, moeten de bedreigde huurders nu zélf plannen gaan bedenken om zich het vege lijf te redden? Zoiets als: ik word door een wolf aangevallen en roep: “hoho, wacht even, ik ga wel even voor je op jacht voor een leuk hapje”. Er zijn wel 30 plannen gemaakt, verklaart zelfs de heer Leenders. En ja, deze huurders-pioniers voelen zich nú als een soort object behandeld : omdat ze in 1984 achteraf gezien kennelijk inderdaad alleen maar als ‘stoffering en symbool van ruimdenkendheid’ werden gezien. Jouw eigen, overigens terechte, karakterisering… En: ‘Objecten om een goede sier mee te maken’, een sociaal alibi voor universiteit en gemeente. En, ja, die sociale mix en de daarmee vergulde partners, dat werd in welkomstbrieven aan de nieuwe huurders duidelijk zo uitgedrukt. Geen fantasie van mij. De inspreeksters verhaalden daar , soms bijna in tranen, duidelijk van..! Ook de burgemeester vertelde nog onlangs, tijdens zijn PvdA-masterclass, over dit bewuste streven. ’t Leek ooit allemaal zo mooi, nu net 30 jaar geleden.

    3. En hoezo is het achterste deel van het LUMC, voorbij het oude poortgebouw ‘op Leidse schaal betrekkelijk centraal’ te noemen? Ach, bijna tegen Wassenaarseweg en Oegstgeest aan. Daar heeft de universiteit nog genoeg grond. Geschikt voor nog wat ontbrekende ‘centraal gelegen’ collegezalen die niet naar de campus in Den Haag kunnen…. Of misschien zelfs de UB, die er immers niet alleen voor de ‘Humanities’ maar ook voor de Bèta- en Gamma-studenten is… Nou nou, zelfs het NS-station is in de 19de eeuw, zoals gebruikelijk was, buiten de stad aangelegd. Dus laat mij nou ook eens neerbuigend zijn en vertellen dat ik heel erg heb moeten lachen om je verdediging van je werkgever : “Men kan dat zien als een poging de bewoners niet heel ver uit het centrum te verplaatsen”.

  4. wander waterdrinke op

    Ik dacht trouwens dat die “Cluster” van het WSD-complex op zich al een campus was… Waarom zegt de universiteit nou opeens een campus te willen bouwen? Alsof dat iets nieuws is… Ze zouden niet meer meetellen zonder campus ? Terwijl ze zeggen dat ze nummer 1 staan in Europa ! Gaan ze het wiel opnieuw uitvinden? Lijkt me meer iets voor Delft

  5. maarten kersten op

    @ (Gerard van der Veer) Ik zou de ‘hoge heren’ verdenken een congsi aan te gaan? Het zijn duidelijk dame én heren in dit geval, met directrice Gerda van den Berg van De Sleutels in een hoofdrol. En ja, die huis-aan-huis-gesprekken zijn bedoeld om de weigerachtige huurders te overtuigen. Precies zo, als nu in De Kooi óók door dezelfde corporatie gebeurt. Ook dáár heeft de hele buurt het vertrouwen in de corporatiedirectie verloren. Ook daar scharen deugende politici, ook die van coalitiepartijen, zich achter de bewoners. Cynisch? Klagerig? Welnee, gewoon nuchtere analyse.

  6. wander waterdrinker op

    Gisteren het nieuws dat Z&Z een evenementenhal bij het Poortgebouw achter het station wilde bouwen, maar dat de universiteit (LUMC) dat niet wilde. Die wilde het terrein vrijhouden voor eventuele “eigen plannen”. Dat is natuurlijk het plan voor verplaatsing van de bewoners van het Doelensteeg-complex… Dus nu zijn óók Z&Z en andere participanten in het plan de klos. En Z&Z heeft enorme haast met verhuizen nu de Vijf Meihal spoedig wordt gesloopt. Wat een complex gedoe met al die complexen. Krijg er een complex van.

  7. maarten kersten op

    @Gerard. Heb je nu die aflevering van De Groene Amsterdammer over “De Campus-economie in Nederland” (over de hype, de mijarden, de risico’s en de zogenaamde noodzaak ervan) al gelezen? Ik wil het je wel digitaal toesturen.

Op dit moment werken we hard aan de lancering van een nieuwe website. Daarom is het tot vrijdag 20 maart 17:00 niet mogelijk om te reageren op berichten. Op onze nieuwe site voorzien we uiteraard weer in de mogelijkheid om te reageren, kijk daarvoor vanaf vrijdagmiddag 17:00 op Sleutelstad.nl. Tot dan!

Over de auteur

Chris de Waard

Hoofdredacteur en oprichter van deze site en de radiozender Sleutelstad 107.5 FM. Volgt met name de gemeentepolitiek in Leiden en de regio.

Je bent nu offline