Elk kwartier speelt het klokkenspel van het Leidse stadhuis een melodie, maar wat horen we nu precies en hoe wordt dit eigenlijk gemaakt? De Amersfoortse beiaardier Levina Pors is verantwoordelijk voor de nieuwe melodieën, waaronder nummers van The Rolling Stones en The Beatles. Pors: “Bij de keuze van de liedjes probeer je als beiaardier zoveel mogelijk rekening te houden met een breed publiek.”
In 1460 had het Leidse Stadhuis haar eerste klokkenspel, dat werd bespeeld met een houten hamer. Rond 1670 kreeg Leiden een echte ‘beiaard’ (carillon), maar tegenwoordig gaat alles digitaal. Beiaardier Pors: “Het stadhuis heeft een carilloncomputer, daarmee kan ik thuis op de computer de melodieën maken en ze vervolgens overzetten naar Leiden.”
Audiofragment: Beiaardier Levina Pors vertelt in Nieuws071 over haar nieuwe melodieën voor het klokkenspel in Leiden.
Het klokkenspel is elke dag vanaf even voor 9.00 tot 22.00 uur elk kwartier te horen. Het programma is als volgt:
Uurprogramma 1
– heel uur: Paperback writer (1966), The Beatles
– kwart over: Angie (1973), The Rolling Stones
– half uur: Time is on my side (1964), The Rolling Stones
– kwart voor: Michelle (1965), The Beatles
Uurprogramma 2
– heel uur: Solvejgs Lied (Peer Gynt-Suite II), Edvard Grieg (1843-1907)
– kwart over: Variations sérieuses, Felix Mendelssohn (1809-1847)
– half uur: Sarabande (BWV 990), Johann Sebastian Bach (1685-1750)
– kwart voor: Sonate No. 15, Domenico Cimarosa (1749-1801)
3 reacties
Een hoge Italiaanse bezoeker van de Nederlanden noemde die in de 17e eeuw "het land waar de tijd zingt". Moge dit tot in eeuwigheid zo blijven!
"Time is on my side" is geen compositie van (leden van) de Rolling Stones, maar van de Amerikaanse deuntjeschrijver en platenproducer Jerry Ragovoy. Ander artiesten hadden het al op plaat gezet voordat de RS het met enig jatwerk van Irma Thomas’s versie opnamen. Zo staat althans op Wikipedia.
De popdeuntjes zijn trouwens nog niet vrij van auteursrechten. M.a.w. het zou Leiden wel eens geld kunnen gaan kosten.
Het is jammer dat geen Leidse componist wordt geëerd met een carillonmuziekje, bijvoorbeeld organist en componist Cornelis Schuyt (1557-1616), organist van de Pieterskerk en de Hooglandse Kerk (aanvankelijk naast zijn vader Floris).
De Engelse muziekhistoricus Charles Burney (1726–1814) publiceerde in 1773 "The Present State of Music in Germany, the Netherlands, and United Provinces", een nogal subjectief verslag van zijn reizen door wat nu Tsjechië, Duitsland en Nederland zijn. Hij reisde o.a. van Bremen naar Rotterdam, via Groningen, Amsterdam, Haarlem, Leiden, Den Haag en Delft. Al in Groningen vielen hem de carillons op.
Over het muziekleven in Leiden ("one of the best built and most agreeable of the Low Countries") had hij weinig te melden. Ook hier vielen hem de carillons op, maar de organisten konden er toen volgens hem niet veel van:
"As to music, mechanical chimes, every quarter of an hour; carillons at noon, two or three times a week; and huge organs, coarsely played (…) constitute all that Apollo and the Nine Muses have given to this place, in the way of harmony and melody, as far as I was able to discover."
Leiden, in de 18e eeuw een muzikale woestenij volgens Burnley.
Een Leidse troost is wellicht de kritiek van de Duitse componist en muziekwetenschapper Johann Friedrich Reichardt (1752-1814), die zelf ook muzikale reizen ondernam en Charles Burney een ontoereikende kennis van zaken en gebrekkig oordeelsvermogen verweet.
Waarom nou toch altijd die Beatles en Rolling Stones? Waarom niet ‘Sloop John B’ van The Beach Boys? Uitstekend om te zetten naar muziek voor het carillon, er werd immers al gebruik gemaakt van een xylofoon in dit nummer. Heb je ook nog een link met Leiden waterstad en de zuipschuiten die met mooi weer de Leidse grachten bevolken. Wat ‘Angie’ en ‘Michelle’ met Leiden van doen hebben is niet zo duidelijk.